Bakara Suresinin Art Alan Bilgisi
Uzunluk ve Kapsam: Bakara Suresi 286 ayet ile Kur’an’ın en uzun suresidir. Kur’an’ın tüm öğretisini kapsar. Medine’de nüzul oldu.
Mantıksal Sıralama: Kur’an’da ikinci sırada yer alan bu sure, Fatiha Suresi’ndeki insan yakarışına Allah’ın ilahi rehberliği ve yardımı ile karşılık verir.
Ana Temalar ve Mesajlar
-
İnsan Tipleri ve Tepkileri: Allah’ın mesajına verdikleri tepkilere göre üç tip insan tanımlayarak başlar.
-
İnsanın Yaratılışı ve Tarihi: İnsanın yaratılışını, Allah tarafından amaçlanan asil konumunu, insanlığın düşüşünü ve insanların günahlarına rağmen Allah’ın sürekli umut ve merhametini tartışır.
-
Tarihsel Anlatımlar: İsrailoğulları’nın tarihini kapsamlı bir şekilde ele alır, Allah’ın nimetlerini nasıl kötüye kullandıklarını gösterir ve genel insanlık durumuyla paralellikler kurar.
-
Peygamberlik Anlatıları: Musa ve İsa peygamberlere ve kavimlerinin yanlışlarına atıfta bulunur; hem Hıristiyanların hem de Yahudilerin, aralarında peygamberler olmasına rağmen, kıskançlık ve kin nedeniyle Muhammed’i (sav) nasıl reddettiklerini tartışır.
-
Peygamber İbrahim’in Mirası: İbrahim’in (as) hem Arapların (İsmail aracılığıyla) hem de Yahudilerin (İshak aracılığıyla) atası olduğunu, İsmail ile birlikte Kâbe’yi inşa ettiğini ve Kâbe’nin tek tanrılı ibadetin ve İslam birliğinin merkezi olarak önemini vurgular.
İslami Doktrin ve Toplum Yasaları
-
İslam Toplumunun Kuruluşu: İbrahim ve İsmail’in, soylarının Allah’a itaatkâr olması için dua ettikleri 128. ayet vurgulanarak, Kâbe merkezli Müslüman toplumun (Ümmet) erken oluşumuna işaret edilmektedir.
-
Yönetmelikler ve Haklar: Sure, İslam toplumu için hem “hukûku’llâh” (Allah’ın hakları) hem de “hukûku’l-‘ibâd “ı (insanların hakları) kapsayan, Allah’a karşı doğru davranışları ve insanlar arası ilişkileri detaylandıran kurallar ortaya koyar.
-
Hukuki ve Ahlaki Talimatlar: Yiyecek, miras, oruç, iyi amaçlar için çaba gösterme, içki, kumar, kadınlara ve yetimlere muamele ve tefeciliğin yasaklanması ile ilgili düzenlemeleri içerir.
Anahtar Ayetler ve İlkeler
-
İkiyüzlülük Üzerine Ayetler: “El-Bakara” (İnek) ismi, 67-71. ayetlerde ele alınan ve ahlaki ve duyusal donukluğa yol açan ikiyüzlülük ve manevi hastalıklar temasını işleyen bir inekle ilgili bir alegoriden gelmektedir.
-
Cihat ve İman Üzerine Ayetler: Cihat kavramını Davud, Musa ve İsa peygamberlere atıfta bulunarak hakikatle silahlanmak, kişisel ahlaksızlıklarla savaşmak ve imanı savunmak olmak üzere üç düzeyde ele alır.
-
Ahlaki Değerler ve İyilik: Doğruluğun sadece ritüelistik uygulamaları değil, iman, hayırseverlik, sabır ve ahlaki bütünlüğü de içerdiğini vurgular.
Sonuç ve İlahi Çağrı
-
Son Ayetler ve Dua: Sure, kişisel sorumluluktan doğan eylemleri vurgulayarak, iman etmeye ve konulan kurallara uymaya yönelik bir çağrıyla sona erer. Son ayetler (285-286) insanın sınırlarını kabul eden ve ilahi yardım isteyen bir dua öğretir.
Rukuların Konusal Analizi
Ruku 1: Ayetler 1-7
Allah inananları ve onların özelliklerini tanımlar.
Ruku 2: Ayetler 8-20
Allah münafıklardan bahsediyor.
Ruku 3: Ayetler 21-29
Allah insanları İslam’a davet ederken, Kur’an’a inanmayanları da Kur’an’ın bir suresine benzer bir sure yazmaya davet ediyor.t İnsanlara cennetin müjdesini verdikten sonra, kendilerine gösterilen işaretlere rağmen inanmayanların inkârından bahseder.
Ruku 4: Ayetler 30-39
Allah Adem’in (a.s.) hayatını kısaca özetler.
Ruku 5: Ayetler 40-46
Allah İsrailliler’e öğüt verir.
Ruku 6: Ayetler 47-59
Allah, İsrailoğulları’na tarih boyunca kendilerine bahşettiği nimetleri, Musa (a.s.) ile yaşadıkları olayları ve işledikleri küfürleri anlatır.
Ruku 7: Ayetler 60-61
Allah, Musa (a.s.) aracılığıyla kendilerine bahşedilen nimetlere rağmen İsrailoğulları’nın nankör davranışlarından söz eder.
Ruku 8: Ayetler 62-71
Allah, İsrail oğullarının Allah’a verdikleri sözleri bozmalarından ve Allah’ın emir ve yasaklarını ihlal etmelerinden bahsediyor. Musa (a.s.) aracılığıyla bir inek kurban etmelerini söyler.
Ruku 9: Ayetler 72-82
Yahudilerin (inançlarının) gerçeğini bilmelerine rağmen gerçeği reddetmeleri
Kalplerinde sakladıkları ikiyüzlülük ve küfür Allahın bilgisi dahilindedir
Ve kendi elleriyle yazdıklarını Allahın kendilerine indirdiğini iddia etmeleri.
Ruku 10: Ayetler 83-86
Allah, Yahudilerin kendisine verdikleri sözü bozduklarından, kendilerine indirilen ayetlerin bir kısmını kabul edip bir kısmını reddettiklerinden bahseder.
Ruku 11: Ayetler 87-96
Allah bize Yahudilerin peygamberleri öldürdüklerinden ve işlerine gelmeyen ayetlere uymadıklarından bahsediyor.
Onların her fırsatta küfre girmeye çalıştıklarını ve kendi soylarından gelmediği için Peygamber Muhammed’e (s.a.v.) indirilen Kuran’ı inkâr ettiklerini anlatır.
Ruku 12: Ayetler 97-103
Yahudiler, Peygamberimiz (s.a.v.)’in peygamberliğini kabul etmemek için Cebrail’e düşman olduklarını söylüyorlar.
Allah, meleklerine düşman olanların düşmanı olduğunu ve Kur’an ayetlerini ancak yoldan çıkanların inkâr edeceğini söyler.
Ve onların (Yahudilerin) şeytanların Süleyman (a.s.) hakkında söyledikleri yalanlara inandıklarını söyler.
Ruku 13: Ayetler 104-112
Allah, kitap ehlinin inanan Müslümanları şaşırttığından ve onları küfre geri çağırdığından
ve inananların iyi işlerinin karşılığını O’ndan aldığından bahsediyor.
Ruku 14: Ayetler 113-121
Yahudiler ve Hıristiyanlar birbirlerinin dinlerini inkar ediyor
Allah “ol” diyerek tüm evreni yarattı
Allahın bize sayısız kanıt sunmasına rağmen hala mucize bekleyen cahil insanlar
Ruku 15: Ayetler 122-129
Allah hesap gününü kısaca anlattıktan sonra, İbrahim (a.s.) ile Kendisi arasındaki konuşmadan ve İbrahim’in (a.s.) dualarından bahseder.
Ruku 16: Ayetler 130-141
Allah Müslümanlara İbrahim’in (a.s.) dinine inanmalarını söyler. O’nun dini olan İbrahim’in, Yakup’un ve oğullarının dinine.
Ruku 17: Ayetler 142-147
Allah Müslümanların kıblesini Mescid-i Haram olarak belirlemiştir.
Ruku 18: Ayetler 148-152
Yine Allah, Müslümanlara nerede olurlarsa olsunlar namaz kılarken yüzlerini Mescid-i Haram’a çevirmelerini emrediyor ve onlardan sadece Allah’tan korkmalarını, O’nu anmalarını ve O’na şükretmelerini istiyor.
Ruku 19: Ayetler 153-163
Allah, Allah yolunda şehit olanların diri olduklarını açıklıyor.
İnananların özellikleri.
Allah’ın ayetlerini gizleyenleri ve kâfir olarak ölenleri bekleyen şeyler.
Ruku 20: Ayetler 164-167
Allah’ın ayetleri üzerinde düşünen bir toplumun anlayacağı gerçek.
İnkâr eden ve kendilerine başka ilahlar edinenlerin kıyamet gününde yaşayacakları pişmanlıklar anlatılmaktadır.
Ruku 21: Ayetler 168-176
Allah bizi şeytan hakkında uyarır, kâfirlerin durumunu anlatır, müminlere hangi yiyeceklerin helal olduğunu bildirir ve Allah’ın ayetlerini gizleyenleri ve satanları bekleyen cezayı açıklar.
Ruku 22: Ayetler 177-182
Allah bize gerçek müminlerin özelliklerini öğretir.
Katillerin (bu dünyada) nasıl cezalandırılması gerektiğini açıklar.
Bir kişinin mülkünü doğru şekilde nasıl miras bırakması gerektiğini öğretir.
Ruku 23: Ayetler 183-188
Allah orucun önemini ve kurallarını açıklar.
Diğer insanların mallarının haksız kullanımını yasaklar.
Ruku 24: Ayetler 189-196
Allah, evlere arka kapıdan girme batıl inancına inanmayı yasaklar.
Allah, Medineli Müslümanlara, barış anlaşmasına rağmen kâfirlerin Mekke’deki hacları sırasında kendilerine saldırmaya karar vermeleri durumunda, kendilerine karşı savaşanlara karşı savaşma izni verir ve onlara savaş kurallarını açıklar.
Bize malımızı Allah yolunda harcamayı ve başlayıp da bitiremediğimiz hac ibadetinde ne yapmamız gerektiğini öğretir.
Ruku 25: Ayetler 197-210
Allah haccın emirlerini duyurur, münafıkların ve samimi Müslümanların özelliklerini hatırlatır ve dönüşümüzün Allah’a olacağını bildirir.
Ruku 26: Ayetler 211-216
Kâfirlere dünya süslü görünür.
Başlangıçta tüm insanlık tek bir dine inanıyordu.
Allah yolunda harcanacak para ve Allah adına savaşmak farz olarak kabul edilir.
Ruku 27: Ayetler 217-221
Haram ayda savaşmanın, fitne çıkarmanın ve kâfir olarak ölmenin hükümleri açıklanır.
Allah, içki ve kumarın hükümlerini, Allah yolunda nelerin harcanması gerektiğini, yetimlere nasıl davranılması gerektiğini ve evlenirken neden müminleri müşriklere tercih etmemiz gerektiğini açıklar.
Ruku 28: Ayetler 222-228
Allah cinsel ilişkiler, yeminler ve boşanma hakkında konuşur.
Ruku 29: Ayetler 229-231
Allah boşanma ile ilgili emir ve sınırlarını bildirir.
Ruku 30: Ayetler 232-235
Allah, boşanma sonrasında kadınların dikkat etmesi gereken hususları ve erkeklere düşen görevleri anlatır.
Ruku 31: Ayetler 236-242
Allah, cinsel ilişkiden önce boşanmaya karar veren çiftler hakkındaki emirlerini ve sınırlarını anlatır.
Tehlikenin söz konusu olduğu durumlarda namazların nasıl kılınması gerektiğini açıklar.
Erkeğin ölümü ya da boşanması durumunda kadının geçimi için verilmesi gereken nafakadan bahsedilmektedir.
Ruku 32: Ayetler 243-248
Allah bize ölüm korkusunun faydasız olduğunu, Allah yolunda mücadele etmenin bizim için daha iyi olduğunu ve bizi rızkı ile imtihan edeceğini söyler.
Peygamberlerine karşı gelen ve kendilerine farz kılınan savaştan kaçan İsrailoğullarından ve Allah tarafından komutan olarak seçilen Talut’u (Saul) kabul etmediklerinden bahseder.
Ruku 33: Ayetler 249-253
Allah, Talut’un ordusunun savaşa giderken bir nehir tarafından nasıl sınandığını anlatır.
Davut (a.s.) Calut’u öldürdü.
Peygamberlerin dereceleri.
Ruku 34: Ayetler 254-257
Allah kendisini tanıtır, müminlere rızıklarını Allah yolunda harcamalarını söyler ve dinde zorlama olmadığını açıklar.
Ruku 35: Ayetler 258-260
Allah, İbrahim’in (a.s.) hayatından birkaç olay anlatır ve ölüleri nasıl dirilttiğini gösterdiği kıssalardan bahseder.
Ruku 36: Ayetler 261-266
Allah, Allah yolunda para harcamanın inceliklerini ve bu konuda dikkat edilmesi gerekenleri açıklar.
Ruku 37: Ayetler 267-273
Allah sadaka vermenin inceliklerini açıklar ve kendisine hikmet verilen kişinin büyük bir nimete sahip olduğunu açıklar.
Ruku 38: Ayetler 274-281
Allah, kendileri için hiçbir korku olmayan müminlerin özelliklerini sayar.
Faizi açıkça yasaklıyor ve borç verene tavsiyelerde bulunuyor.
Ruku 39: Ayetler 282-283
Allah borç almanın ve vermenin kurallarını söyler.
Ruku 40: Ayetler 284-286
Allah, dinin ilkelerini ve müminlerin bir duada ne söylemeleri gerektiğini açıklar.
